Ontwikkelingen 2021

Terug naar vorige pagina

Ontwikkelingen 2021

Wijkteams Arnhem blijft volop in ontwikkeling en we blijven actief om onze organisatie op verschillende vlakken te professionaliseren en de kwaliteit van onze dienstverlening te verhogen. Zo is onderzocht of onze processen van instroom, aanmelding en de eerste keukentafelgesprekken beter ingericht kunnen worden. Een verbetering van triage aan de voorkant helpt ons om de juiste match te maken tussen inwonervraag en coach met betreffende expertise. Voor de medewerkers levert het herijken van deze werkprocessen op dat zij het werk kwalitatief goed, in tijd beheersbaar en efficiënt kunnen blijven doen.
Dit loopt in lijn met de doorontwikkeling van onze organisatie, waarbij triage geborgd wordt binnen ieder wijkteam. In 2022 wordt het implementatieplan hiervoor gemaakt.

Lees meer ontwikkelingen

Leren en ontwikkelen

Met ons opleidingsbeleid willen wij de kwaliteit van het werk waarborgen, verbeteren en medewerkers optimaal faciliteren om hun beroepskennis als wijkcoach te onderhouden en verbreden. Zodat zij voldoende toegerust zijn voor hun werk en voldoen aan de eisen van de beroepsregistratie.

Vanuit de doorontwikkeling van onze organisatie wordt een organisatie-breed programma ingericht dat ondersteunt bij de nieuwe manier van werken en ons de mogelijkheid biedt ook na de implementatie structureel aandacht te houden voor leren en ontwikkelen en de daarmee gepaard gaande cultuurontwikkeling.

Training ‘Vakmanschap van de Wijkcoach’

Onze basisprincipes en werkwijze zijn vastgelegd in ons handboek ‘Het Vakmanschap van de Wijkcoach’. Deze zijn verwerkt in een interne basistraining, die wordt gegeven door onze gedragsdeskundigen, een aantal wijkcoaches als co-trainer en een externe trainer. De training is een verplicht onderdeel voor onze nieuwe medewerkers en bestaat uit 9 dagdelen. De verbinding met de visie en oefenen met de vaardigheden staan in de training centraal. Begin 2022 is de training erkend door SKJ (kwaliteitsregister Jeugd) voor certificering, zodat onze coaches van team Jeugd de training kunnen indienen in hun SKJ-dossier. De deelnemers van de training zijn positief!

Coach: “Fijn dat er in de training aandacht is om gezamenlijk te oefenen en leerzaam om met ervaren wijkcoaches in gesprek te gaan. Ik heb meer inzicht gekregen van ons werk door de combinatie van verschillende trainers en bijdragen van de ervaren wijkcoaches.”
Coach: “Alle thema’s die aan bod kwamen in de trainingen sloten goed aan bij de werkzaamheden die ik dagelijks tegenkom.”
Coach: “Het eerste dat ik kreeg toen ik kwam werken bij het wijkteam was het ‘Handboek: Vakmanschap van de Wijkcoach’. Interessant leesvoer! Prettig dat de training de inhoud en opbouw van het handboek heeft gevolgd.”

Registerplein Registratie

Wijkcoaches uit de jeugdteams zijn vanuit de Jeugdwet verplicht zich te registeren bij het SKJ (Kwaliteitsregister Jeugd). In 2021 is besloten om wijkcoaches van de volwassenteams (Wmo) te laten registreren in het Beroepsregister Sociaal Werkers van Registerplein.

Hiermee ontstaat meer gelijkheid tussen de jeugd- en volwassen coaches en gezamenlijke eisen om over voldoende actuele deskundigheid te beschikken voor het uitoefenen van ons werk. Al onze coaches blijven continu bijleren en werken volgens de beroepscode. In eerste helft van 2022 volgt de implementatie.

Scholingsplan 2021

Met ons opleidingsbeleid en het daaruit voortvloeiende jaarlijkse scholingsplan waarborgen en verbeteren we de kwaliteit van het werk en faciliteren we medewerkers optimaal om de inwoners zo goed mogelijk te ondersteunen. Dit biedt medewerkers ook de gelegenheid om zich te blijven ontwikkelen in hun vakgebied, iets dat in de krapper wordende arbeidsmarkt een belangrijke arbeidsvoorwaarde is. De wijkteams is een lerende organisatie; wij sluiten met onze kennis en kunde aan bij de actualiteit. Werkbegeleiding, intervisie en consulatie is geborgd in de werkwijze van de wijkteams, het scholingsplan biedt verdieping en gerichte trainingen op kennis en vaardigheden. Op teamniveau wordt daarnaast teamtrainingen en teambuilding aangeboden.

Door corona hebben in 2021 veel trainingen niet fysiek kunnen plaatsvinden. We hebben alles in het werk gesteld om trainingen om te zetten naar digitale vormen. Dit heeft veel flexibiliteit en creativiteit gevraagd van de trainers, organisatoren, het bestuur en de organisatie, maar ook zeker van onze coaches. We kunnen kortom terugkijken op een bewogen trainingsjaar waarbij het goed is vast te stellen dat veel nog wél gelukt is. Zo zijn er 17 verschillende trainingen centraal aangeboden aan 32 groepen. In totaal 86 dagdelen, waarvan 62 online en 24 live. Daarnaast hebben er verschillende trainingen per team plaatsgevonden en ontwikkelt iedere coach zich door middel van intervisie, casuïstiek en werkbegeleiding.

Beschermd Wonen

Per 1 januari 2021 is de Wet Langdurige Zorg (Wlz) gewijzigd. Mensen die vanwege een psychische stoornis blijvend behoefte hebben aan permanent toezicht of 24 uur per dag zorg nabij, kunnen vanaf dat moment ook toegang krijgen tot de Wlz. Deze personen vielen voor deze wijziging vaak onder de Wmo (beschermd wonen). In 2021 hebben veel inwoners binnen Beschermd Wonen de overstap naar de Wlz gemaakt.
Het beoordelingsproces bij het CIZ liep door tot eind 2021 en daarmee ook de betrokkenheid van het wijkteam. Lopende toewijzingen werden verlengd en de wijkcoach bleef betrokken, zodat de zorg voor deze inwoners werd gecontinueerd.

Van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis. Vanuit dit principe kijken we steeds met een scherpe blik naar de vraag van de inwoner en welke ondersteuning nodig is. We streven naar zoveel mogelijk passende, (ambulante) ondersteuning in de eigen woon- en leefomgeving (Beschermd Thuis). En wanneer verblijfszorg wel nodig is, zoeken we hier naar binnen de beschikbare plekken (Beschermd Wonen).
Op dit moment is Arnhem nog een centrumgemeente voor Beschermd Wonen. De komende jaren (2022-2031) worden de middelen voor Beschermd Wonen overgeheveld van centrumgemeenten naar de afzonderlijke gemeenten. Daarmee krijgt elke gemeente vanaf 2023 zelf de wettelijke verantwoordelijkheid Beschermd Wonen te regelen voor nieuwe cliënten. Het wijkteam is betrokken bij deze ontwikkeling en de daarbij gepaard gaande decentrale toegangsvorm en denkt mee over de opzet van nieuwe afspraken.

Bericht van een moeder: Vorig jaar kwam ik in contact met het wijkteam na mijn noodkreet over de situatie van mijn zoon. Nog geen jaar later is er zóveel veranderd en gaat het super goed met hem. Mede dankzij jullie snelle handelen vorig jaar. Door jullie maatwerk woont mijn zoon bij een fijne zorgaanbieder op een stabiele plek en sindsdien is er een stijgende lijn te zien. Sinds hij psycho-educatie heeft gehad begrijpt hij zichzelf beter, neemt hij de adviezen over autisme en ADHD aan en oefent hij met nieuw gedrag. Echt heel bijzonder om te zien! Hij maakt flinke stappen in zelfstandig worden. Een tijdje geleden zei hij tegen mij: “Mam, sinds mijn dertiende wilde ik dood en als het leven zou blijven zoals het was wilde ik niet ouder worden dan 18 jaar. Dat gevoel heb ik nu helemaal niet meer. Ik ben nu 19 jaar en durf te zeggen dat ik nu gelukkig ben”. Dat hij dit zo ervaart is mede te danken aan jullie inzet en daar wil ik jullie voor bedanken! En jullie krijgen allemaal de hartelijke groeten van hem!

Pilot V.A.V.

Op 1 januari 2021 is de pilot V.A.V. van start gegaan. V.A.V. staat voor Vertrouwd, Aanwezig en Veilig en kan door de betrokken wijkcoach worden ingezet. Het richt zich op gezinnen waarbij er sprake is van (structurele) onveiligheid. Dit zijn vaak gezinnen waarin er problemen zijn op diverse gebieden. V.A.V. richt zich op de acute onveiligheid door het maken van veiligheidsplannen en afspraken. En op de structurele onveiligheid door langdurig en intensief naast het gezin te staan en samen te zoeken naar oplossingen.
V.A.V. wordt uitgevoerd door 3 gezinsbegeleiders afkomstig van samenwerkingspartners Pactum, ‘s Heerenloo en Entrea Lindenhout. Ook zijn drie wijkcoaches, een gedragsdeskundige en een teamleider-bestuurder van het Wijkteam nauw betrokken.

Na een voortvarende start, heeft de pilot door uitval bij de gezinsbegeleiders minder actief gedraaid. De inhoudelijke doorontwikkeling van de pilot is wel verder gegaan en de praktijk leert dat er veel vraag is naar V.A.V. Sinds 2022 is de formatie weer op orde en wordt er weer bij V.A.V. aangemeld door wijkcoaches.

Pilots begeleiding Jeugd en Wmo

Het bieden van (lichte) ondersteuning vanuit de wijkteams is opgenomen in onze opdracht. Door zelf ondersteuning te bieden dragen we bij aan de beloftes van de transformatie; eigen kracht, netwerk betrekken, voorzieningen in de wijk benutten en komen tot een integrale oplossing. Daarom zijn we gestart met de pilots, waarin we een aantal teams verstevigen door toevoeging van extra FTE-capaciteit, om de begeleiding zelf uit te voeren. Pilot begeleiding jeugd is per november 2020 in 2 teams gestart en pilot begeleiding Wmo is per februari 2021 in 2 andere teams gestart.

In deze pilots versterken we de coaches in het zelf uitvoeren van begeleiding. Daarnaast richten we ons op het verder ontwikkelen van voorliggende voorzieningen, om beter aan te sluiten op de vragen uit de wijk. Daarbij kijken we welke vragen mogelijk collectief kunnen worden opgepakt. Ook onderzoeken we wat de samenwerking met een kleinere groep begeleidende organisaties, die zijn geworteld in de wijk, oplevert.

Bevindingen 2021

De laagdrempeligheid voor inwoners; geen andere hulpverlening, niet opnieuw een plan, maar voortbouwen op het contact en vertrouwen wat er al is.

De ondersteuning is daarmee effectiever en efficiënter.

Sneller helder wanneer ondersteuning goed genoeg is en het gezin zelf verder kan.

Meer betrokken bij de inwoner geeft een duidelijker beeld van wat er speelt. Bij een eventuele vervolgvraag kan sneller met de inwoner gekeken worden wat nodig is.

Het werkgeluk van de coach verhoogt. Door zelf te begeleiden kan je meer van betekenis zijn.

In 2021 zijn voor beide pilots leerbijeenkomsten ontwikkeld waarin inhoudelijke thema’s worden verdiept en gezamenlijk methodiek wordt vormgegeven.
Inwoner: “De coach ken ik al, daardoor voelt begeleiding door haar prettiger dan iemand van een organisatie die ik niet ken.”
Coach: “Leuk dat ik mijn expertise weer kan inzetten, ik doe waar ik goed in ben!”
Door goed te monitoren wat wel en niet werkt, wordt antwoord gegeven op de vraag hoe we de begeleiding het beste neer kunnen zetten zodat de werkwijze ook in de andere wijkteams kan worden geïmplementeerd. Het is hierbij wel belangrijk dat we voldoende capaciteit hebben en houden in de wijkteams.
Vanuit perspectieven van coaches, inwoners, feiten en cijfers monitoren we de voortgang van de pilots. Daarnaast verkennen we 2 instrumenten om nog meer de effecten te onderzoeken en zicht te krijgen op de impact van deze inzet op de totale zorgkosten.

Een jongen van 19 jaar met autisme vraagt, met zijn ouders, het wijkteam om hulp bij het leren begrijpen hoe autisme bij hem werkt. Een wijkcoach met expertise in autisme wordt aan dit gezin gekoppeld om begeleiding te bieden. Na 2 gesprekken geeft de jongen aan dat hij enorm veel heeft aan deze begeleiding en er een wereld voor hem is opengegaan. Hij wil geen doorverwijzing meer naar een therapeut en gaat door met de begeleiding van de wijkcoach. Ouders geven aan dat ze een positieve verandering bij hun zoon zien door de begeleiding van de wijkcoach en zijn hier heel blij mee.

Coach: “Ik word heel blij van het bieden van deze begeleiding. Het is fijn dat ik met een aantal gesprekken het gezin kan helpen”.

Monitoring zorgkosten

De monitoring van zorgkosten is in 2021 verder verbeterd. Met de doorontwikkeling van het sturingsdashboard is het mogelijk om de ontwikkeling van prognoses versus beschikbare budgetten op wijkniveau en per wet te volgen. Ook is er meer (in)zicht en volgen we het aantal toewijzingen, per beleidsterrein en per wijk, waardoor we de zorgkostenontwikkelingen kritischer kunnen volgen. De mogelijkheden op sturing van de zorgkosten zijn toegenomen en daarmee een regulier onderdeel van de bedrijfsvoering geworden. De bevindingen zijn gebruikt om trends en invloeden van veranderingen in omstandigheden of werkwijze te identificeren en bespreken met elkaar, om op die manier tot meer uniformiteit te komen.

De ontwikkeling van de zorgkosten binnen het sociaal domein heeft blijvend aandacht in Arnhem. De maatregelen die genomen zijn, waaronder de nieuwe, verscherpte beleidskaders en inkoopvoorwaarden beginnen hun vruchten af te werpen.

Samen met de gemeente is met het ontwikkelde dashboard ingezoomd op tendensen, kosten, toewijzingen en opvallende signalen. Daar zijn vervolgens diverse acties op uitgezet: op het gebied van de uitvoering door de wijkteams, met beleidsontwikkeling en op aanscherping van de inkoop. Ook in 2022 zal de monitoring van zorgkosten binnen de nieuwe organisatieopzet nadrukkelijk de aandacht hebben.

Na de stijgingen van zorgkosten in eerdere jaren, is er sinds 2020 een stabilisatie te zien, deze heeft zich in 2021 doorgezet. Wat opvalt t.a.v. Wmo is de stevige daling van de kosten (met bijgevolg een flinke onderbesteding versus begroting) in vergelijking met het voorgaand jaar; dit is onder andere het gevolg van de uitstroom van inwoners met een langdurige zorgvraag vanuit met name Beschermd Wonen richting de WLZ. Ook de zorgkosten Jeugdwet stabiliseren; na een stijging vorig jaar van 6%, is nu sprake van een lichte groei van 4% ten opzichte van het voorgaande jaar (nagenoeg in lijn met de begroting).

Trends 2021

Gedurende het jaar zijn de verschillende ontwikkelingen en trends waargenomen:

Corona-effect
We zien sinds september op verschillende gebieden een lichte toename van toewijzingen die vermoedelijk samenhangt met een (post) corona inhaaleffect. Uitzondering hierop is groepsbegeleiding; hier is een daling in zowel volume en kosten zichtbaar en te herleiden naar de lockdowns. De veelal oudere inwoner die gebruik maakt van groepsbegeleiding, is voorzichtig i.v.m. corona en blijft nog thuis. Daarnaast blijkt het aanbod minder passend bij de huidige wensen en gaan mensen me dementie over naar de WLZ. Aanbieders investeren daardoor in dagbehandeling binnen de WLZ i.p.v. dagbesteding binnen de Wmo.

WLZ-uitstroom
Beschermd wonen laat een forse daling zien in de uitnutting van de begroting. Dit is geheel volgens verwachting en ingezet door de overgang van veel cliënten naar de WLZ.

Focus begeleiding, minder inzet behandeling
De nieuwe, heldere beleidsregels helpen bij de weging van toewijzingen, waardoor minder snel (langdurige/zware) toewijzingen worden ingezet. Ook de wijziging in inkoopafspraken met aanbieders speelt een rol, aangezien die tegenwoordig altijd de combinatie moeten aanbieden van Basis en Gespecialiseerd. Hierdoor zien we een daling in het volume van de toewijzingen, met name in Gespecialiseerde Begeleiding.

Praktijkondersteuner Jeugd bij huisarts (POH)
De pilot POH lijkt te zorgen voor m.n. een afname bij de geautoriseerde verwijzer op Behandeling. Tegelijkertijd zien we dat een deel van de vragen die bij de POH’s komen, leidt tot een doorverwijzing naar de wijkteams. In de wijken waar de pilot POH loopt (Schuytgraaf en Noord Oost) zien we een positieve invloed in de verbeterde samenwerking met de huisartsen. Deze positieve tendens helpt huisartsen te motiveren om deel te nemen aan de pilot POH. Vanaf 2022 volgt een uitbreiding van de pilots in diverse wijken.

Huishoudelijke ondersteuning (HHO)
Een (stijgende) instroom HHO vindt vooral plaats in de algemene voorziening, waarvoor aanbieders zelf de toewijzingen doen. We zien dat wijkcoaches minder maatwerkvoorziening toewijzen. De aanzuigende werking van het abonnementstarief neemt af, echter het einde van een (gematigder) stijging houdt aan als gevolg van de toenemende vergrijzing. De toename doet zich vooral voor in wijken waar de vergrijzing boven het Arnhems gemiddelde ligt.